Menu
Het nieuwe kabinet krijg steeds meer vorm. Zo maakten PVV, VVD, NSC en BBB recent een hoofdlijnenakkoord bekend waarin de ruwe plannen van het kabinet uit de doeken worden gedaan. Diverse maatschappelijke instellingen in Eindhoven, te weten Springplank, Bibliotheek Eindhoven en Cultuur Eindhoven, laten hun licht schijnen op dat akkoord.
“Als ik lees dat er plannen zijn voor het versoberen van de opvang, dat er een asielcrisis wordt uitgeroepen om de instroom van asielzoekers te stoppen, dat van de huidige opvang zelfs een gesloten opvang moet worden gemaakt, dan heb ik daar sterke bedenkingen bij”, zegt Springplank-directeur Thijs Eradus.
“Hardvochtig opvangbeleid zorgt juist voor meer onveiligheid op straat”
Thijs Eradus, Springplank040
Volgens Eradus is het gevolg namelijk duidelijk. “Ga je bijvoorbeeld minder arbeidsmigranten opvangen, dan gaan ze niet weg uit Nederland. Dan kan je al uittekenen waar ze terecht komen: op straat. Dat heeft tot gevolg dat de stad minder leefbaar wordt met meer onrust en minder veiligheid.”
Een hardvochtiger beleid voor vluchtelingen daarin ziet Eradus ook geen heil. “Je ziet nu juist dat de integratie heel erg goed gaat. De vluchtelingen die gehuisvest zijn in Eindhoven veroorzaken geen enkele overlast. Die mensen willen werken, ik zou juist zeggen: bied ze die gelegenheid.”
Voor de bibliotheek heeft het hoofdlijnenakkoord weinig gevolgen, zo zegt Albert Kivits van Bibliotheek Eindhoven. “We voelen volop de steun van de gemeente. Ook in de periode van het demissionair kabinet zijn we doorgegaan met het uitrollen van bijvoorbeeld de buurtbibliotheken.”
“Door de bezuinigingen is nu 25 procent van de MBO’ers laaggeletterd”
Albert Kivits, Bibliotheek Eindhoven
En dat is hard nodig ook, gezien de slechte prestaties van Nederland op het gebied van basisvaardigheden als lezen, schrijven en rekenen. De plannen van de BTW-verhoging komen die achterstanden niet ten goede, denkt Kivits. “Als je kijkt naar de bezuinigingen op de bibliotheek, is er afgelopen 10, 15 jaar een krater geslagen in de geletterdheid van inwoners. We zijn nu nog bezig om die schade te herstellen, dat kan een hele generatie duren.”
Want de schade van de bezuinigingen wordt steeds meer voelbaar, zo legt Kivits uit. “Vier jaar geleden was 16 procent van de MBO’ers laaggeletterd, nu is dat 25 procent. Die studenten hebben een te lage woordenschat om teksten goed te kunnen begrijpen. Maar Fontys heft zijn mediabibliotheek op, het Summa doet hetzelfde. Dan is het aan ons om het tij te keren. Gelukkig zijn we nu bezig met de buurtbibliotheken en ook met uitbreiding in de Witte Dame.”
Wat de geletterdheid in ieder geval niet ten goede komt is de verhoging van de BTW op boeken en bibliotheekabonnementen. “Ook de bibliotheekabonnementen worden daardoor duurder. Terwijl je de bieb laagdrempelig wilt houden. Ik zou zeggen: investeer juist.”
“Iedereen in Nederland een gratis bibliotheekabonnement aanbieden, kost 70 miljoen euro”
Albert Kivits, Bibliotheek Eindhoven
Volgens Kivits zou de bibliotheek juist gratis gemaakt moeten worden. “Om een bibliotheekabonnement voor iedereen in Nederland gratis te maken is 70 miljoen euro nodig. Dat lijkt veel geld maar bijvoorbeeld de gemeentebegroting van Eindhoven is al 1 miljard euro. Dan haal je ook de drempel weg voor mensen die nu niet komen. Terwijl ze in de bieb bijvoorbeeld gratis de krant kunnen lezen en gratis cursussen kunnen volgen om bijvoorbeeld digitale vaardigheden te ontwikkelen.”
Ook de cultuursector wordt minder toegankelijk door de voorgenomen BTW-verhoging, zo legt Tanja Mlaker van Stichting Cultuur Eindhoven uit. “Vanuit de gemeente blijft het de ambitie om cultuur voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk te houden. Maar de BTW-verhoging zet culturele organisaties die door de gemeente worden gesubsidieerd wel onder druk, denk aan podia, amateurverenigingen en musea.”
“De BTW-verhoging op kaartjes voor het theater komt uiteindelijk neer op het bordje van de gemeente”
Tanja Mlaker, Stichting Cultuur Eindhoven
“Het Parktheater heeft in 2023 bijvoorbeeld 4,5 miljoen euro aan inkomsten gehad uit kaartverkoop. Als BTW van 9 procent naar 21 procent gaat, betekent dat kaartjes 12 procent duurder moeten worden of dat het Parktheater zelf zo’n 0,5 miljoen aan BTW betaalt en dus zelf een financieel probleem hebben. Dat financieel probleem komt dan uiteindelijk op het bordje van de gemeente.”
Voor de meerjarige subsidies van 2025 – 2028, waar een groot deel van het cultuurbudget heen gaat, verwacht Mlaker niet dat het hoofdlijnenakkoord negatieve gevolgen heeft. “De subsidieaanvragen zijn in januari ingediend en begin juli zal de Raad voor Cultuur advies uitbrengen. Het besluit over subsidies moet de nieuwe bewindspersoon vervolgens in september nemen. Ik ga er niet vanuit dat de regels daarvoor tussentijds gaan veranderen”, aldus Mlaker.
